تابلو برق چیست؟ 0 تا 100 تابلو + مباحث مهم 2023! تابلو برق صنعتی، نوعی تابلو برق است که برای استفاده در صنایع و واحدهای تولیدی طراحی و نصب می‌شود. این تابلوها برای توزیع و کنترل برق در صنایع و فرآیندهای تولیدی به کار می‌روند.
تابلوهای برق صنعتی نقش بسیار حیاتی و اساسی در صنایع تولیدی و کارخانجات دارند. این تابلوها باعث ایجاد نظم و ارتباط صحیح بین اجزای سیستم برقی می‌شوند و به ایمنی و امنیت در محیط کار کمک می‌کنند.
تابلوهای برق صنعتی در مکان‌های مختلف مانند ایستگاه‌های توزیع، ایستگاه‌های برق، ایستگاه‌های مبدل، ساختمان‌های تجاری و سازمانی، کارخانه‌های صنعتی و پالایشگاه‌ها استفاده می‌شوند. با توجه به گستردگی کاربرد و استفاده از تابلوهای برق در صنعت، آشنایی کافی با این تابلوها برای مدیران و مهندسین برق فعال در این صنعت بسیار ضروری است.
تابلوهای برق صنعتی معمولاً شامل اجزای الکتریکی مختلفی همچون مدارهای قابل برنامه‌ریزی (PLC)، سوئیچ‌ها، رله‌ها، کنتاکتورها، آمپرمترها، ولتمترها، فیوزها و سایر تجهیزات کنترلی و حفاظتی است. این تجهیزات در تابلوها به صورت منظم و سازمان‌یافته نصب می‌شوند تا بتوانند برق را به سیستم‌ها، ماشین‌آلات و دستگاه‌های مختلف در صنعت توزیع کنند و آنها را کنترل کنند.
استفاده از تابلوهای برق صنعتی بهینه و صحیح، با توجه به نیازها و استانداردهای الکتریکی، اهمیت زیادی در ایمنی، کارایی و قابلیت اطمینان سیستم‌های الکتریکی در صنایع دارد. طراحی و نصب تابلوهای برق صنعتی باید توسط متخصصان و تکنسین‌های مجرب انجام شود تا بهترین عملکرد را از خود نشان داده و بعلاوه عمر مفید داشته باشند. در ادامه با ما همراه باشید تا 0 تا 100 تابلو برق صنعتی را توضیح دهیم.
انواع تابلو برق
تابلوهای برق صنعتی می‌توانند در انواع و اشکال مختلفی طراحی و ساخته شوند، بسته به نیازها و استفاده مورد نظر. برخی از انواع تابلوهای برق صنعتی شامل موارد زیر می‌شوند.
- تابلوهای توزیع برق (Distribution Panels): این تابلوها معمولاً برای توزیع برق در ساختمان‌ها و واحدهای صنعتی استفاده می‌شوند. آنها شامل سوئیچ‌ها، مدارهای حفاظتی و تجهیزات مورد نیاز برای توزیع برق به مصرف‌کنندگان مختلف هستند.
- تابلوهای کنترل برق (Control Panels): این تابلوها برای کنترل و مدیریت دستگاه‌ها و ماشین‌آلات در صنایع مختلف استفاده می‌شوند.
- تابلوهای اتوماسیون صنعتی (Industrial Automation Panels): این تابلوها برای اتوماسیون فرآیندها و سیستم‌های صنعتی استفاده می‌شوند. این نوع از تابلوها شامل مدارهای قابل برنامه‌ریزی (PLC)، سنسورها، صفحات نمایش و تجهیزات کنترلی پیشرفته دیگر هستند.
- تابلوهای حفاظتی و ایمنی (Protection and Safety Panels): این تابلوها برای حفاظت از سیستم‌ها و تجهیزات الکتریکی در صنایع استفاده می‌شوند.
- تابلوهای توزیع نیرو (Power Distribution Panels): این تابلوها برای توزیع برق قدرت بالا در صنایع بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نوع از تابلو برق قدرتمند شامل مواردی چون ترانس، سوئیچ‌های قدرت، مدارهای حفاظتی و تجهیزات توزیع برق دیگر است.
همچنین، در برخی صنایع خاص مانند صنایع نفت و گاز، صنایع شیمیایی و صنایع فرآوری، تابلوهای برق خاصی نیز وجود دارند که به توزیع برق و کنترل فرآیندهای خاص در این صنایع می‌پردازند. در ادامه به تابلو برق فشار متوسط و تابلو برق فشار ضعیف می‌پردازیم.
تابلو برق فشار متوسط
تابلو برق صنعتی فشار متوسط (Medium Voltage Industrial Electrical Panel) یک تابلو برق صنعتی است که برای توزیع و کنترل برق با فشار متوسط (معمولاً بین 1 کیلوولت تا 36 کیلوولت) در صنایع گوناگون و سیستم‌های قدرت استفاده می‌شود. طراحی و ساخت این تابلوها به نحوی است که بتوانند با فشار بالای برق کار کنند و نیازهای کاربران را مرتفع سازند.
تابلوهای برق صنعتی فشار متوسط معمولاً در صنایعی مانند نیروگاه‌ها، صنایع فولاد، صنایع شیمیایی و سایر صنایع بزرگ و مرتبط با توزیع برق استفاده می‌شوند. آنها به عنوان یک نقطه توزیع برق با فشار متوسط عمل می‌کنند و برق را به تجهیزات و مصرف‌کنندگان مختلف در صنعت توزیع می‌کنند.
تابلو برق فشار ضعیف
تابلو برق فشار ضعیف (Low Voltage Electrical Panel) یک تابلو برق است که برای توزیع و کنترل برق با فشار ضعیف (معمولاً کمتر از 1000 ولت) در سیستم‌های صنعتی و مسکونی استفاده می‌شود.
تابلوهای برق فشار ضعیف شامل اجزای الکتریکی و تجهیزات قدرت کمتری نسبت به تابلوهای فشار متوسط هستند. تابلوهای برق فشار ضعیف معمولاً در سیستم‌های مسکونی، ساختمان‌ها، کارخانجات کوچک و سایر برنامه‌های کاربردی کوچکتر استفاده می‌شوند. آنها به عنوان یک نقطه توزیع برق با فشار ضعیف عمل می‌کنند و برق را به تجهیزات و مصرف‌کنندگان مختلف در محیط‌های صنعتی و مسکونی توزیع می‌کنند.
اجزای حفاظتی تابلو برق
اجزای حفاظتی تابلو برق صنعتی شامل مجموعه‌ای از تجهیزات و دستگاه‌های الکتریکی هستند که برای محافظت از تجهیزات الکتریکی و سیستم‌های برق صنعتی در برابر خطرات احتمالی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این اجزا حفاظتی عملکردهای مختلفی دارند. در ادامه مهمترین اجزای حفاظتی تابلو را معرفی می‌کنیم و توضیحات مختصری درباره آن ها ارائه می‌کنیم. برای مطالعه مقاله کامل اجزای حفاظتی تابلو برق، اینجا کلیک کنید. در ادامه به معرفی مهمترین اجزای حفاظتی می پردازیم.
- مدارشکن (Circuit Breaker): مدارشکن‌ها یا بریکرهای برق برای قطع و وصل اتوماتیک مدار و حفاظت از تجهیزات در برابر آسیب‌های احتمالی مانند اضافه‌جریان، اضافه‌بار و اتصالات کوتاه استفاده می‌شوند. کار اصلی بریکرها (مدارشکنهای برق) قطع کردن جریان مدار پس از تشخیص خطا است. همچنین از آنها برای ارتباط بین مولدها، ترانسفورماتورها، مصرف‌کننده‌ها، خطوط انتقال انرژی و مجزاکننده‌ها استفاده می‌شود.
با توجه به کاربردهای گسترده بریکرهای برق، این دستگاه‌ها باید تمامی جریان‌های مزاحم موجود در مدار را از جریان‌های خازنی خطوط و جریان‌های مغناطیسی ترانس‌های بدون بار تا بیشترین بار لحظه‌ای (جریان اتصال کوتاه) بدون ایجاد مشکل حرارتی و دینامیکی در مدار و بریکر، عبور دهند.
همچنین بریکرها باید تمام جریان‌های احتمالی را در کوتاهترین زمان ممکن قطع کنند و در حالت قطع (زمانی که کنتاکت‌ها از هم جدا هستند) تمام ولتاژهای بین دو قسمت باز مدار را بدون ایجاد قوس الکتریکی تحمل کنند. جالب است بدانید بریکرها را می‌توان هم در فضاهای باز و هم در فضاهای بسته نصب و استفاده کرد.
- رله حفاظت (Protection Relay): رله‌های حفاظتی به مدت بیش از 150 سال است که ابداع شده‌اند و این تجهیزات قادرند هر نوع نقص در سیستم الکتریکی را تشخیص دهند. رله حفاظتی می‌تواند عملکرد مدار شکن را به گونه‌ای کنترل کند که هر بخش معیوب در سیستم به طور کاملاً ایزوله شود. استفاده از رله حفاظتی در یک سیستم، امکان تشخیص شرایط غیرعادی در مدار را فراهم می‌کند. رله حفاظتی قادر است پیکربندی الکتریکی سیستم الکتریکی را اندازه‌گیری کرده و تشخیص دهد که آیا سیستم دارای شرایط معیوب است یا خیر. برخی از متغیرهایی که در یک سیستم الکتریکی ممکن است شامل فرکانس، ولتاژ، جریان، مقاومت و راویه فاز باشند، مورد بررسی قرار می‌گیرند. هنگامی که مقدار یک متغیر تغییر کند، یک سیگنال خطا به رله حفاظت ارسال می‌شود. رله حفاظت در صورت تشخیص خطا، به صورت خودکار عمل کرده و مدار شکن را قطع می‌کند. این کار باعث جدا شدن مدار معیوب از سیستم می‌شود و مدار شکن باز می‌شود.
- فیوز (Fuse): فیوزها نوعی محافظ هستند که مدارهای الکتریکی را در برابر جریان‌های غیرمجاز حفاظت می‌کنند. وظیفه فیوز این است که در صورت عبور جریان بیش از حد مجاز، جریان را قطع کند. در پاسخ به سوال “فیوز چیست؟” باید گفت که فیوز یکی از قطعات پرکاربرد در زمینه برق و الکترونیک است و شامل یک طیف گسترده از قطعات می‌شود. همانطور که می‌دانید، فیوز یک عنصر حفاظتی ولتاژ الکتریکی است که در نقطه ورودی مدار قرار می‌گیرد و هدف آن حفاظت از مدار در برابر جریان برق بیش از جریان نامی است.
این اجزا حفاظتی در تابلو برق صنعتی برای محافظت از تجهیزات الکتریکی و ایمنی سیستم‌های برق صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. هر یک از این اجزا در صورت وقوع خطاهای الکتریکی به صورت خودکار عمل می‌کنند و تجهیزات و افراد را در برابر خطرات الکتریکی محافظت می‌کنند.
تجهیزات عایقی تابلو
به منظور جلوگیری از خطرات الکتریکی و حفظ ایمنی کارکنان و تجهیزات، تجهیزات عایقی در تابلوهای برق صنعتی استفاده می‌شوند.
بعضی از تجهیزات عایقی معمولاً در تابلوهای برق صنعتی شامل موارد زیر می‌شوند:
- پوشش عایقی: این پوشش‌ها معمولاً از موادی مانند پلاستیک یا فیبرگلاس ساخته می‌شوند و بر روی بخش‌های تابلو که ممکن است با اشخاص یا اشیاء خارجی تماس داشته باشند، قرار می‌گیرند.
- کاورهای عایقی: این کاورها بر روی سیم‌ها، کانکتورها و قطعات الکتریکی نصب می‌شوند تا از تماس با اشخاص یا اشیاء دیگر جلوگیری کنند و معمولاً از موادی مانند پلاستیک یا لاستیک ساخته می‌شوند.
- سایر عایق‌ها برای تجهیزات: برخی از تجهیزات الکتریکی در تابلوهای صنعتی به صورت عایق‌های خاصی طراحی شده‌اند تا از تماس مستقیم با بدنه تابلو یا سایر قطعات جلوگیری کنند. این عایق‌ها می‌توانند از موادی مانند پلاستیک، سرامیک یا رزین ساخته شوند.
- واشرهای عایقی: واشرهای عایقی معمولاً در نقاط اتصال و تثبیت قطعات الکتریکی استفاده می‌شوند تا از تماس مستقیم بین قطعات و بدنه تابلو جلوگیری کنند. این واشرها معمولاً از موادی مانند پلاستیک یا نایلون ساخته می‌شوند.
تجهیزات عایقی در تابلوهای برق صنعتی بسته به نوع و کاربرد تابلو و استانداردهای مربوطه ممکن است متفاوت باشند. برای مطالعه مقاله کامل تجهیزات عایقی اینجا را کلیک کنید.
نقشه کشی تابلو برق
نقشه کشی تابلو برق صنعتی به طراحی و نصب تمامی اجزای الکتریکی و الکترونیکی موجود در تابلو اشاره دارد. این نقشه شامل اطلاعاتی مانند موقعیت کلیه قطعات، اتصالات الکتریکی، مدارهای کنترلی و قدرت، نوع و شماره قطعات، نوع و شماره کابل‌ها، مشخصات فیزیکی و الکتریکی قطعات و سایر جزئیات مربوط به تابلو برق است. این نقشه معمولاً توسط مهندسان برق یا تکنسین‌های متخصص در زمینه برق صنعتی تهیه می‌شود و موارد استفاده آن جهت راه‌اندازی، نگهداری و تعمیر تابلو برق است.
قیمت تابلو برق صنعتی
قیمت تابلو برق صنعتی در ایران متغیر است و بسته به اندازه، نوع و مشخصات تابلو، قدرت و تعداد قطعات الکتریکی و الکترونیکی، نوع و مارک قطعات استفاده شده، هزینه نصب و نقشه کشی، نوع و تعداد کابل‌ها، هزینه کارگری و سایر عوامل، تغییر می‌کند. برای دریافت صفحه قیمت تابلو برق صنعتی به این صفحه مراجعه کنید.
تعمیر و نگهداری تابلو برق صنعتی
تعمیر و نگهداری تابلو برق صنعتی به منظور حفظ عملکرد صحیح و ایمنی آن بسیار مهم است. در زیر چند مورد از فعالیت‌های تعمیر و نگهداری تابلو برق صنعتی را بررسی می‌کنیم:
- بررسی دوره‌ای: تابلو برق صنعتی باید به صورت دوره‌ای بررسی شود تا هرگونه خرابی، خطر یا نقص در قطعات و اتصالات شناسایی شود. این بررسی می‌تواند شامل بررسی و تست قطعات الکتریکی، بررسی سیم‌ها و کابل‌ها، بررسی و تنظیم تنظیمات و پارامترهای مربوط به تابلو و سایر عملیات مرتبط باشد.
- تعویض قطعات خراب: در صورت شناسایی قطعات خراب یا نقص، آنها باید تعویض یا تعمیر شوند. این کار شامل تعویض قطعات الکتریکی، سوئیچ‌ها، رله‌ها، فیوزها و سایر قطعات الکترونیکی می‌شود.
- تنظیمات و پارامترها: برخی تابلوهای برق صنعتی دارای تنظیمات و پارامترهای قابل تنظیم هستند که باید به صورت منظم بررسی و تنظیم شوند. این کار شامل تنظیم و بررسی ولتاژ، جریان، زمانبندی و دیگر پارامترهای مرتبط است.
- پاکسازی و تمیزکاری: تابلو برق صنعتی باید به صورت منظم پاکسازی و تمیزکاری شود تا از ورود گرد و غبار، رطوبت و سایر آلودگی‌ها جلوگیری شود. این کار شامل تمیزکاری قطعات، تمیزکاری سیم‌ها و کابل‌ها، تمیزکاری صفحه نمایش و سایر مراحل مربوطه است.
- بررسی سیستم خنک‌کننده: در صورت استفاده از سیستم خنک‌کننده در تابلو برق صنعتی، باید به صورت دوره‌ای بررسی و تمیزکاری شود تا عملکرد صحیح آن تضمین شود.
- آزمایش‌های الکتریکی: برخی تابلوهای برق صنعتی نیاز به آزمایش‌های الکتریکی دوره‌ای دارند تا عملکرد صحیح آنها تأیید شود. این آزمایش‌ها می‌تواند شامل تست عایقی، تست فیوزها و سوئیچ‌ها، تست عملکرد رله‌ها و سایر آزمایش‌های مرتبط باشد. برای آن که زیر و بم تعمیر و نگهداری تابلو برق را یاد بگیرید، می توانید به این صفحه مراجعه کنید.
مخترعین تجهیزات تابلو
تجهیزات تابلو به طور کلی توسط گروه‌ها و شرکت‌های تحقیق و توسعه در صنعت برق و الکترونیک طراحی و توسعه داده می‌شوند. این شرکت‌ها و گروه‌ها شامل تولیدکنندگان تجهیزات برق، شرکت‌های مهندسی برق، تولیدکنندگان تجهیزات الکترونیکی و شرکت‌های فناوری می‌شوند. برخی از مخترعین مشهور در صنعت تابلو عبارتند از:
- توماس ادیسون (Thomas Edison): او یکی از بزرگترین مخترعان در زمینه برق و الکترونیک بود و بسیاری از اختراعات مهم در این زمینه از جمله لامپ الکتریکی را انجام داد و هر اختراع الکتریکی پیشرفته‌تر مدیون اختراعات او است.
- نیکولا تسلا (Nikola Tesla): او یکی از مهمترین مخترعان در زمینه برق و الکترونیک بود و اختراعاتی مانند سیستم جریان متناوب و ترانسفورماتور را انجام داد که استفاده گسترده ای در زمینه ساخت تابلو برق صنعتی دارند.
- چارلز فرانسیس دالتون (Charles Francis Dalziel): او مخترع بریتانیایی بود و در سال ۱۹۲۳ تابلوهای برقی قابل حمل را اختراع کرد.
- ولیام مورتون (William Morton): او در سال ۱۹۳۸ تابلوهای برقی قابل حمل با محافظت برقی را اختراع کرد.
- آلن بردلی: آلن بردلی یکی از بنیانگذاران شرکت Rockwell Automation است که در طراحی و توسعه تجهیزات کنترل صنعتی و تابلوهای برق صنعتی بسیار تأثیرگذار بوده است.
تابلو برق چیست؟ 0 تا 100 تابلو
صنعت برق در ایران یکی از صنایع حیاتی و مهم است و برای تأمین نیازهای برقی کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. در نتیجه، همواره نیاز به تجهیزات برق صنعتی مانند تابلوها، موتورها، ترانس‌ها، ژنراتورها و سایر تجهیزات مرتبط وجود دارد.
عواملی مانند رشد صنعت، توسعه بخش‌های صنعتی و ساختمانی، بهبود زیرساخت‌های برقی، افزایش نیروی کار متخصص در زمینه برق و تکنولوژی‌های جدید در صنعت برق، از جمله دلایلی هستند که بازار کار برق صنعتی را پررونق می‌کنند.
همچنین، نیاز به تعمیر و نگهداری تجهیزات برق صنعتی نیز در بازار کار برق صنعتی اهمیت دارد. تجهیزات برق صنعتی به صورت دوره‌ای نیاز به تعمیر و تعویض قطعات دارند و این نیاز باعث ایجاد فرصت‌های شغلی در این زمینه می‌شود. برای کسب اطلاع بیشتر در مورد بازار کار برق صنعتی در ایران، می توانید مقاله ما در این باره را بخوانید که در آن 0 تا 100 باز کار برق صنعتی در ایران را تشریح کرده ایم و همچنین نکاتی برای کسب موفقیت در این بازار ارائه کرده ایم.
